Windows Vista "từ giã cõi đời" nhưng chẳng ai thèm quan tâm

Sau hơn 10 năm tồn tại với đủ lời khen chê, cuối cùng thì Microsoft đã chính thức khai tử Windows Vista.

Kể từ 11/4/2017, công ty sẽ không còn hỗ trợ hoặc đưa ra bất kỳ bản cập nhật nào cho hệ điều hành này và những ai vẫn còn đang dùng thì bộc phải chuyển sang các phiên bản Windows mới hơn để đảm bảo an toàn. 

Với mã hiệu Longhorn, Windows Vista ban đầu được cho là cuộc cách mạng của Windows với hệ thống file systems và giao diện người dùng hoàn toàn mới. Tuy nhiên, quá trình phát triển của Longhorn đã vượt quá tầm kiểm soát và công ty buộc phải kể hủy bỏ kế hoạch, tập trung vào một phiên bản ổn định hơn để bán cho người dùng vào giai đoạn giữa quá trình phát triển. 
Trước đó, Microsoft đã có những ý tưởng đầy tham vọng đối với Vista, vao gồm cả hệ thống file system Windows Future Storage (WinFS). Mặc dù trên thực tế WinFS đã bị hủy bỏ nhưng Microsoft vẫn tìm cách biến hệ thống file của Windows thành một cơ sở dữ liệu khổng lồ có thể tìm kiếm nhanh chóng, với những bộ dữ liệu được liên kết với nhau và mối quan hệ giữa các file cũng được xác lập bởi hệ thống. Đây là một nhiệm vụ mà Vista chưa thể đáp ứng được và cuối cùng, họ tích hợp các phần của WinFS vào trong SQL Server.

Một trong những điểm mới ở Windows Vista so với các thế hệ trước đó chính là giao diện người dùng. Với tên gọi Windows Aero hoặc Aero Glass, nó khoác lên người Windows Vista một cái nhìn hoàn toàn mới, cho cảm giác như biến các cửa sổ thành những tấm kính với viền mờ. Đồng thời còn có một sidebar để truy cập nhanh tới các widgets và cả một Star menu được tùy biến lại để tìm kiếm trong Windows. Bên cạnh đó thì còn có thêm chức năng flip 3D, chuyển toàn bộ các cửa sổ đang chạy thành dạng hiển thị trong không gian 3D để chọn nhanh khi bấm alt + tab.  
Mặt dù giao diện bóng bẩy cho hiệu ứng thị giác rất tốt nhưng đổi lại, nó lại khiến cho Windows Vista bọ một số ý kiến đánh giá không cao. Nguyên nhân là do nhiều phần cứng cũ không đủ mạnh để có thể hỗ trợ tốt giao diện mới. Ngay cả khi những chiếc máy dù có đóng mác Vista Ready nhưng có thể driver đồ họa vẫn chưa sẵn sàng hỗ trợ chức năng Aero Glass. Windows Vista bắt đầu bị phàn nàn nhiều hơn nó ngốn nhiều tài nguyên, đặc biệt là trên laptop. 

Một số vấn đề khác trên Windows Vista khiến nó bị phàn nàn chính là hệ thống bảo mật DRM cho đĩa blu-ray và một số lời nhắc User Account Control (UAC) xuất hiện thường xuyên trong quá trình sử dụng. Mặc dù sau đó chức năng nhắc UAC đã được công ty tùy chỉnh lại nhưng so với các phiên bản trước đó hoặc các OS khác thì đó vẫn là một phiền phức với người dùng. 

Bên cạnh không ít những tiếng chê thì Windows Vista cũng có những đóng góp tích cực. Điển hình như giao diện tìm kiếm mới đã góp phần mạnh mẽ thiết lập nên Windows 7, Windows 8 và cả Windows 10. Nhiều thay đổi mới và thiết kế trên Star menu của Vista cũng được giữ lại cho tới Windows 10 ngày nay. 
Tuy nhiên có vẻ như không may cho Windows Vista khi mà nó lại xuất hiện tại thời điểm Microsoft đang có sự tuột dốc trong hoạt động. Họ đã trở nên kiêu ngạo và bị ám ảnh bởi sự độc quyển của Windows, đồng thời đã không lắng nghe tiếng nói của khách hàng, lại bỏ qua các cơ hội lớn trong mảng di động. Cuối cùng khi Apple đang phát triển giao diện cảm ứng cho iPhone thì Steve Ballmer lại tạo ra sai lầm với Vista cùng những chiến dịch marketing sau đó. 

Dù vậy, cuối cùng thì Microsoft cũng học được cách khắc phục các sai lầm, lắng nghe ý kiến từ người dùng và liên tục hoàn thiện các phiên bản Windows để nó ngày càng hoàn thiện hơn. Mặc dù đã chính thức bị khai tử nhưng dưới góc độ nào đó, Vista đã phần nào hình thành nền tảng của những phiên bản Windows mà chúng ta đang dùng, tuy nhiên nó cũng vẫn sẽ được nhớ tới cùng với những phiên bản Windows vốn được cho là “thất bại” khác như Windows ME, Windows 8 và những sản phẩm khác mà người dùng không thích. Thôi, Vista, hãy yên nghỉ!