Đàn ông Nhật Bản hiện đại: Đi làm không rượu cũng không xe

Đàn ông Nhật Bản thời nay có nhiều điểm khác biệt với thế hệ trước, đôi khi còn đi ngược lại với những truyền thống lâu đời của nước này.

Họ không mua đồng hồ đeo tay, biểu tượng của đàn ông trưởng thành ở Nhật, những người đã khôi phục đất nước sau sự tàn phá của chiến tranh. Giờ đây, đàn ông Nhật đã có điện thoại di động thay thế.

Không cần mua ô tô

Akio Toyoda, chủ tịch tập đoàn Toyota, từng bày tỏ sự thất vọng trước thay đổi này trong bài phát biểu về việc đàn ông Nhật hiện đại có lối hành xử khiến ông không thể lý giải nổi. Ông không biết họ sẽ mời phụ nữ đi hẹn hò như thế nào. Thế hệ của ông, chỉ khi sở hữu ôtô, các thanh niên mới mời một cô gái đi hẹn hò.
 

Doanh nhân Nhật trên đường đến công sở.

Việc sản xuất cà vạt ở Nhật cũng gặp khủng hoảng khi nhiều nam giới chỉ coi mặt hàng này như vật ràng buộc với nơi làm việc, thậm chí tìm cách phớt lờ nó. Nhiều nhân viên trẻ thuộc các tập đoàn lớn thậm chí còn từ chối chuyển đến các văn phòng khu vực.

Từ trước đến này, những hành động không tuân thủ quyết định của công ty hiếm khi xảy ra. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu mới đây của Đại học Chuo, 42,7% nhân viên nam sẵn sàng làm mọi thứ để chống lại việc điều chuyển công tác, cho dù phải từ chức.
 

Sếp không ép rượu 

Một khảo sát khác cũng cho kết quả gây sốc. Trang web về rượu WineBazaar tiến hành phỏng vấn với 6.638 người Nhật thuộc cả hai giới, trong độ tuổi từ 20 đến 70, về thói quen uống rượu của họ.

Kết quả cho thấy, 39,8% nam giới ở độ tuổi 20 không uống rượu. Nhiều người trong số đó kiêng rượu theo lời khuyên của bác sĩ. Con số này thậm chí còn cao hơn số người trên 60 không uống rượu vốn chỉ chiếm 25%.

“Tôi không muốn uống rượu với sếp hoặc những đồng nghiệp khác, nhưng tôi có uống với bạn bè.”, Sho Hosomura, 29 tuổi, cho biết.

“Tôi uống một hoặc hai lần mỗi tháng.”, anh nói đồng thời thừa nhận thích uống chu-hai, hỗn hợp giữa rượu gạo và hương trái cây.

Kể từ những năm 1990, tiệc tùng trở thành một phần không thể thiếu trong công việc ở Nhật, do vậy các công ty kinh doanh đồ uống cũng ăn nên làm ra. Ngày nay, mức tiêu thụ rượu đã giảm xuống còn 89% so với đỉnh cao thời 1996.
 

Số lượng người lao động qua đời do làm việc quá sức hoặc tự sát vì không chịu nổi áp lực công việc gia tăng và trở thành vấn đề hết sức nghiêm trọng tại Nhật trong năm qua. Theo Hosomura, hiện tượng này đang có xu hướng giảm.

“Tôi nghĩ những người trẻ đã thể hiện sự tức giận vì áp lực của cấp trên và đã đến lúc những ông sếp không còn làm phiền nhân viên bằng việc ép họ cùng đi uống bia rượu nữa. Họ (sếp) đã biết trước câu trả lời.”, Hosomura nói.

“Tôi nghĩ những nhân viên cuồng việc, đặt công ty lên trên tất cả không còn tồn tại ở Nhật Bản. Sau chiến tranh, nước Nhật hồi phục một cách nhanh chóng và người dân thì rất chăm chỉ làm việc. Đó là thế hệ của ông tôi và bố tôi. Nhưng tư tưởng này (làm việc cật lực đến quá sức) không còn phù hợp trong thời điểm hiện tại.", Hosomura nhấn mạnh.

“Chúng tôi lưu tâm đến những trường hợp làm việc quá sức cho đến chết”, anh nói khi đề cập đến hiện tượng kỳ lạ này trong xã hội Nhật Bản.

Stephen Nagy, giáo sư ngành quan hệ quốc tế tại một trường đại học ở Tokyo cho hay triển vọng kinh doanh của các công ty đồ uống cũng không mấy tươi sáng.

“Ngày nay, tôi không thấy cái gọi là văn hóa uống rượu ở Nhật như thời tôi còn là sinh viên. Có một sự thay đổi lớn trong việc uống rượu ở Nhật Bản.”, vị giáo sư chia sẻ.
 

Hướng về gia đình

“Nói đơn giản là việc trở về nhà sau khi tan làm đã trở thành câu chuyện thường nhật với nhiều lý do. Nam giới trẻ tuổi dành thời gian nuôi dạy con cái nhiều hơn thế hệ cha chú của họ. Một phần là do họ chẳng bao giờ nhìn thấy mặt cha do những người này thường xuyên bận rộn. Đây cũng không phải là gia đình mà họ mong muốn.
 

Đàn ông Nhật Bản hiện đại có xu hướng dành nhiều thời gian cho gia đình.

Thu nhập của những người trẻ chững lại trong hai thập kỷ qua, đồng nghĩa với việc chi tiêu cho ăn nhậu giảm xuống. Thay vào đó, họ cân nhắc nhiều hơn đến chi tiêu trong gia đình.

Ông Nagy cho rằng việc tăng cường bình đẳng giới cũng là một trong những lý do dẫn đến thay đổi trong xã hội Nhật. Phụ nữ có quyền yêu cầu chồng trở về sau giờ làm việc để chia sẻ công việc nhà.

“Giờ đây, người ta ngày càng khó chấp nhận việc những người đàn ông trong gia đình đi nhậu với đồng nghiệp sau giờ làm việc.”, Nagy nói. “Không có dấu hiệu nào cho thấy xu hướng này sẽ quay trở lại.”, giáo sư dự đoán.