"Chôn rau cắt rốn" hay "Chôn nhau cắt rốn" là đúng? - NXB Giáo dục lên tiếng

Câu thành ngữ “Chôn rau cắt rốn” hay “Chôn nhau cắt rốn” mới đúng? Vấn đề này bỗng rộ lên nhiều tranh cãi. Phó Tổng biên tập NXB Giáo dục Việt Nam đã phải giải thích.

Sách dạy lớp 5 môn "Luyện từ và câu", bài "Mở rộng vốn từ Tổ quốc" (trang 18, sách Tiếng Việt 5, tập 1, NXB Giáo dục, in tại Công ty Trần Phú, 71-75 Hai Bà Trưng, Q. 1, TP HCM, số xuất bản 1517/105-05) có bài tập câu 4 như sau:

Đặt câu với một trong những từ ngữ dưới đây:

a/ Quê hương

b/ Quê mẹ

c/ Quê cha đất tổ

d/ Nơi chôn rau cắt rốn

Một phụ huynh đã nêu ý kiến cho rằng đáp án đúng là câu d nhưng phải là "Nơi chôn nhau cắt rốn", chứ không phải "chôn rau cắt rốn". Từ ý kiến này đã có nhiều ý kiến khác trái chiều nhau gây tranh cãi nên ông Nguyễn Văn Tùng - Phó Tổng biên tập Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam đã phải giải thích.

Theo ông Tùng, trong tiếng Việt, "rau" hoặc "nhau" là 2 cách phát âm (2 biến thể ngữ âm) của cùng một từ chỉ bộ phận nối thai nhi với thành tử cung của mẹ qua dây rốn để cung cấp dinh dưỡng, bài tiết chất thải và trao đổi khí qua máu cho thai nhi. Ông lấy ví dụ như "Từ điển tiếng Việt" của Viện Ngôn ngữ học (Hoàng Phê chủ biên, NXB Đà Nẵng và Trung tâm Từ điển học, 2005) có cả 2 mục từ "rau" và "nhau", nhưng cho rằng "rau" là cách phát âm của phương ngữ (trang 706, 822).

Cũng theo ông Tùng, cuốn "Giải phẫu sinh lý" tập 2 của Bộ Y tế (NXB Y học, 1986) gọi bộ phận nêu trên là "rau" kèm lời giải thích: “Thai phát triển do các tác động phối hợp của buồng trứng, của rau và của thùy trước tuyến yên” (trang 93); “Bản thân rau thai cũng tiết ra progesteron và estrogen” (trang 94).

Trong khi đó, ông Tùng lại dẫn tiếp ví dụ cuốn "Thành ngữ học tiếng Việt" của Hoàng Văn Hành (NXB Khoa học xã hội, 2015) chấp nhận cả hai thành ngữ "chôn rau cắt rốn" và "chôn nhau cắt rốn".

Nhà thơ Tố Hữu được cho là bậc thầy về sử dụng ngôn ngữ dân gian từng viết: “Ai về thăm bưng biền Đồng Tháp, Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc Pháp Nơi chôn rau cắt rốn của ta” (Tố Hữu toàn tập, NXB Văn học, 2009, trang 224).

Như vậy, theo ông Tùng, thành ngữ "nơi chôn rau cắt rốn" mà sách Tiếng Việt 5 cung cấp là đúng. “Ở những địa phương quen gọi rau là nhau, các thầy cô giáo có thể giải thích cho học sinh hiểu và học sinh cũng có thể sử dụng cách gọi nào quen thuộc hơn với mình.”, ông Nguyễn Văn Tùng khuyên.

Qua những dẫn chứng trên có thể hiểu, cả "Chôn rau cắt rốn" và "Chôn nhau cắt rốn" đều đúng nhưng "Chôn rau cắt rốn" thì chuẩn xác hơn do nhiều tài liệu, văn bản nhắc đến hơn trong khi "Chôn nhau cắt rốn" chỉ yếu dùng trong văn nói.

Theo VTC News

Nội dung liên quan:

>> Căng não tìm "phụ đề" cho những bìa sách SGK được biên tập theo phong cách thập niên 90

>> Gia tài đáng ghen tị với gần 2.000 cuốn sách và truyện tranh thuộc nhiều thể loại của chàng trai 9x

>> 2k Lào Cai xinh đẹp khốn đốn vì bị nhầm là "hot girl ảnh bìa" sách GDCD 9