Nhiều chuyên gia phản bác ý kiến bỏ tác phẩm "Chí Phèo" ra khỏi SGK lớp 11

Có nên loại bỏ tác phẩm văn học kinh điển "Chí Phèo" ra khỏi sách giáo khoa? Ý kiến này đã gây nhiều phản ứng trái chiều trong thời gian gần đây.

Ý kiến của nghiên cứu sinh tiến sĩ ĐH Newcastle (Australia) khi anh cho rằng nên loại bỏ tác phẩm "Chí Phèo" (Nam Cao) ra khỏi chương trình sách giáo khoa THPT dẫn đến khá nhiều bình luận, phản ứng trái chiều. Dư luận tranh cãi gay gắt, có người đồng tình, có người lại không đồng ý khi loại bỏ tác phẩm kinh điển của văn học Việt Nam ra khỏi SGK lớp 11.

Đề xuất không hợp lý nếu nhìn từ góc độ văn chương

Đề xuất này cũng gây ra những nhận định trái chiều từ phía các chuyên gia trong ngành giáo dục cũng như Văn học. PGS. TS. Mai Xuân Huy - Phó Viện trưởng Viện Ngôn ngữ học Việt Nam cho rằng, đề xuất của nghiên cứu sinh này dựa trên góc nhìn hiện đại và đồng đại.

Đề xuất bỏ tác phẩm này là hoàn toàn không có lý dưới góc nhìn văn chương, theo PGS. TS. Mai Xuân Huy. Ông phân tích, nhân vật Chí Phèo trong tác phẩm mang tính điển hình trong xã hội phong kiến, bị lưu manh hoá bởi xã hội và phải đi vào bước đường cùng. Đây là hiện thực.

“Ở góc độ văn chương, văn hóa, nhân vật Chí Phèo không phải là ác mà chỉ vì xã hội phong kiến đã đẩy con người ta vào con đường bần cùng hóa. Dường như khi đó người ta không có cơ chế, quản lý giáo dục nên nhân vật trở nên bi kịch. Chí Phèo là hình ảnh đại diện cho một lớp người bị bần cùng hóa dẫn đến lưu manh hóa. Bi kịch của Chí Phèo là không ai cho anh ta làm người. Vậy thì anh ta phải chết.”, PGS. TS. Mai Xuân Huy nói.

Thế nhưng nếu nhìn ở góc độ khác, điển hình như pháp luật, hình sự thì đề xuất này lại có lý. Giết người, hiếp dâm là những hành vi phạm tội và khi tiếp xúc với những chi tiết này, tư tưởng học sinh sẽ bị ảnh hưởng. PGS. TS. Mai Xuân Huy cho biết, với hệ thống pháp luật và tuyên truyền giáo dục tốt hơn xưa, chắc chắn không có chuyện học sinh sẽ làm theo những chi tiết tiêu cực trong tác phẩm.

Quan trọng là định hướng từ giáo viên khi giảng bài

TS. Văn học Phạm Hữu Cường khẳng định, không nên bỏ tác phẩm này ra khỏi chương trình SGK lớp 11 bởi ý nghĩa cũng như sự cống hiến của tác phẩm với nền văn học nước nhà. Tác phẩm mang tới những giá trị hiện thực và nhân đạo vô cùng sâu sắc. Điều quan trọng nhất chính là người giáo viên trong quá trình giảng dạy phải định hướng để học sinh thấu hiểu tác phẩm đúng với hoàn cảnh và lịch sử ra đời.

Về chi tiết Chí Phèo cưỡng bức Thị Nở ở vườn chuối được cho là chi tiết dung tục hoá, phản cảm và không thích hợp với chương trình giáo dục THPT khiến tác phẩm bị đề xuất bỏ ra khỏi SGK lớp 11, TS. Cường nêu quan điểm, Chí Phèo là một người đáng được trân trọng bởi sự bần cùng hoá của hắn là do xã hội chèn ép. Dù bị lưu manh hoá nhưng cuộc gặp gỡ với Thị Nở đã làm Chí thức tỉnh lương tri. Cũng chính từ đó, Chí Phèo khao khát được lương thiện, được có cuộc sống bình thường.

TS. Cường nói về ý kiến của vị nghiên cứu sinh: “Anh ấy đang mang quan điểm hiện đại để áp đặt cho tác phẩm ra đời trong quá khứ. Nó thiếu hợp lý. Hay nói cách khác, chúng ta đang chụp mũ và quy chiếu cho nhân vật chứ không theo đúng tư tưởng của tác giả".

"Sự cô lập của xã hội, của làng Vũ Đại và của cả Thị Nở - người đàn bà xấu xí, đần độn và nghèo khó đã dồn Chí, tước bỏ động lực hoàn lương của hắn.", TS. Phạm Hữu Cường phân tích. Theo ông, sau khi nhận được tình yêu của Thị Nở, Chí đã khao khát trở thành người lương thiện, điều này đã khiến tác giả Nam Cao vô cùng trân trọng, nhất là đối với chi tiết bát cháo hành của Thị Nở đã thức tỉnh con người hắn sau cơn say trong một buổi sáng đầy hy vọng.

Không chỉ các chuyên gia, nhiều ý kiến từ cư dân mạng trong đó có rất nhiều học sinh đều cho rằng "Chí Phèo" là một tác phẩm rất hay và đáng nhớ trong chương trình THPT, không nên bỏ ra khỏi SGK lớp 11.

Theo 24h

Nội dung liên quan:

>> Đứng trên góc độ giáo dục, một thạc sĩ nêu ý kiến bỏ "Chí Phèo" ra khỏi sách giáo khoa

>> Đề thi học sinh giỏi quốc gia môn Ngữ văn “ảo tung chảo” gây xôn xao cộng đồng - Tổ ra đề nói gì?

>> Sau đề thi Vật lý, lời bài hát "Em gái mưa" của Hương Tràm tiếp tục tái xuất trong đề thi môn Ngữ văn