Xuất hiện cặp song sinh... khác cha đầu tiên tại Việt Nam và bài học cho các chị em

GS.TS Lê Đình Lương, Chủ tịch Hội di truyền học Việt Nam, cho biết, song sinh khác cha là một tình huống vô cùng hiếm gặp. Đây là ca đầu tiên xác nhận tại Việt Nam bằng xét nghiệm ADN. Trên thế giới hiện có khoảng 10 cặp song sinh được xác định khác cha.

Đây là trường hợp cặp song sinh khác cha được phát hiện ra tại Trung tâm phân tích ADN và công nghệ di truyền (Hà Nội). Trung tâm này đã tiếp nhận và lấy mẫu và xét nghiệm ADN cho trường hợp người đàn ông 34 tuổi tại Hòa Bình, với yêu cầu chứng thực xem anh có phải là bố đẻ của cặp song sinh đặc biệt đã 2 tuổi này không.
Theo đó, người đàn ông này có yêu cầu xét nghiệm ADN, bởi hai đứa con song sinh của anh cùng giới tính, sinh cùng ngày, chỉ cách nhau mấy tiếng đồng hồ mà không có nét nào giống nhau như các cặp song sinh thông thường. Một bé tóc rậm, xoăn, bé kia tóc thẳng, lưa thưa. Người bố này chịu sức ép của người nhà nên mới đồng ý đi xét nghiệm.

Kết quả xét nghiệm ADN đã khiến nhiều người bất ngờ, bởi người đàn ông này chỉ là bố đẻ của một bé. Bé còn lại có tới 9 gene lệch với gene của bố (trong khi thông thường chỉ cần 2 gene lệch là đã được kết luận là không phải cha con).

Để loại trừ có sự nhầm lẫn do trao nhầm con trong bệnh viện, người mẹ của cặp song sinh này cũng đã tới Trung tâm để xét nghiệm ADN và kết quả phân tích ADN khẳng định cả hai đứa con là do một mẹ đẻ ra.

GS Lê Đình Lương khẳng định, hiện tượng này trong khoa học là có thể lý giải nhưng cực kỳ hiếm gặp. Hiện nay trên thế giới chỉ có khoảng chục cặp song sinh khác cha ở các nước: Ba Lan (1 cặp), Tây Ban Nha (1 cặp), Mỹ (2 cặp), Ấn Độ (2 cặp)... và đây là ca song sinh khác cha đầu tiên ở Việt Nam được chứng thực bằng kết quả ADN.
Giải thích về hiện tượng này, BS sản khoa chuyên khoa II Lê Thị Phương Dung cho biết, trong khoa học, hiện tượng này không lạ nhưng lại hiếm gặp. “Bình thường sinh đôi đã hiếm. Sinh đôi khác cha lại càng hiếm. Dù vậy thế giới vẫn xảy ra, từng ghi nhận một số cặp song sinh khác cha, như sinh đôi nhưng một con da trắng, một con da màu. Thậm chí xảy ra tình huống song thai nhưng thai cách nhau hàng tháng. Điều này để nói cơ thể con người là điều rất kỳ diệu, không phải lúc nào cũng giống nhau”, BS Dung nói.

Có thể giải thích về tình huống này, là người phụ nữ phải rụng đồng thời 2 trứng trong cùng một chu kỳ kinh nguyệt và cả 2 trứng được thụ thai bởi 2 tinh trùng khác biệt.

Theo GS Lương, thời gian để thụ thai song sinh trong tình huống này chỉ cách nhau vài ngày, ở hai thời điểm khác nhau, với hai người khác nhau.

Một bác sĩ sản khoa khác lý giải thêm, nó gần giống hiện tượng mang song thai khác trứng. Tại thời điểm quan hệ tình dục đã có hai quả trứng rụng cùng lúc và thai đã được thụ thành công ở cả hai quả trứng này. Trong trường hợp này, hai thai nhi là biệt lập, cùng sống trong tử cung của người mẹ nhưng sự phát triển là hoàn toàn khác nhau nên khi sinh ra hình dáng bên ngoài không giống nhau như sinh đôi cùng trứng, thậm chí giới tính khác nhau.

Trong trường hợp sinh đôi khác trứng, rất có thể bố của 2 em bé không phải là một người. Và ở tình huống này là đã có cặp song sinh khác cha vì quan hệ với hai người khác nhau ở thời điểm gần.

Còn song thai cùng trứng là hiện tượng một trứng được một tinh trùng thụ tinh rồi tách làm 2 trong giai đoạn phát triển thành hợp tử và phát triển thành 2 bào thai riêng biệt. Những thai nhi trong trường hợp này giống nhau như giọt nước cả về hình thức và cấu trúc gen. Hai bé cũng thường có cùng giới tính.

GS Lương cho biết thêm, nhu cầu xét nghiệm ADN ngày càng có xu hướng gia tăng trong xã hội hiện đại. Hiện nay xét nghiệm ADN hoàn toàn có thể xác định được cha ruột của đứa trẻ ngay trong thời kỳ bào thai (chọc dịch ối) hoặc sau khi trẻ sinh.