"Ma trận" thị trường máy lọc nước "đánh đố" sức khỏe người tiêu dùng

Nguồn nước sinh hoạt ngày càng ô nhiễm khiến máy lọc nước đang trở nên phổ biến. Nhưng máy lọc nước hiện nay có thực sự làm ra nước sạch để uống được hay không?

Với đa số người tiêu dùng, kênh đầu tiên để tiếp cận sản phẩm là từ quảng cáo. Vẫn biết đây là hình thức nhà sản xuất thổi phồng lên một chút tác dụng của sản phẩm để thu hút khách hàng, nhưng chất lượng của sản phẩm trong quảng cáo không được sai lệch quá nhiều so với thực tế, nếu không sẽ là lừa dối người tiêu dùng.

Ở một thị trường có vô vàn sự lựa chọn loại máy lọc nước như hiện nay, quảng cáo là cách tốt nhất dẫn dắt khách hàng đến với sản phẩm của mình. Đánh vào chất lượng lại càng là chìa khoá thành công bởi đây là sản phẩm liên quan trực tiếp tới sức khoẻ của người tiêu dùng.

Theo quảng cáo, một chiếc máy lọc nước trôi nổi trên thị trường có thể lọc đến 99,9% các chất gây hại. Tuy nhiên, theo kết quả kiểm nghiệm mẫu nước được các cán bộ thuộc Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường - Bộ Y tế lấy từ chiếc máy lọc này thì việc loại bỏ các vi khuẩn gây hại lại trái ngược hoàn toàn so với những gì quảng cáo.

Tỷ lệ Fecal Coliforms chỉ đạt vỏn vẹn 1%, còn tỉ lệ loại bỏ vi khuẩn Ps. Aeruginossa (tên thường gọi là trực khuẩn mủ xanh) dù cao hơn nhưng cũng chỉ đạt 10%. Cả 3 mẫu nước lọc qua máy này theo 3 ngày khác nhau đều không đạt theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế hiện nay về nước ăn và uống trực tiếp vì theo quy định, các vi khuẩn gây hại như Fecal Coliforms và trực khuẩn mủ xanh không được phép có mặt trong nước ăn uống.

“Trong trường hợp thiết bị này chỉ có mức giảm chỉ số vi sinh Fecal Coliforms rất nhỏ, như vậy có thể nói hiệu quả của nó vô cùng thấp, sự giảm không đáng kể, chưa đảm bảo.”, bà Lê Thái Hà - Trưởng khoa xét nghiệm và phân tích, Viện Sức khoẻ nghề nghiệp và môi trường, Bộ Y tế cho biết.

Kết quả kiểm nghiệm mẫu nước thuộc Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường - Bộ Y tế.

Theo PSG. TS. Doãn Ngọc Hải, Fecal Coliforms và trực khuẩn mủ xanh đều là vi khuẩn gây nguy hiểm đến sức khỏe con người. Đặc biệt, khi xâm nhập vào các cơ địa suy giảm miễn dịch, trực khuẩn mủ xanh lây lan theo đường máu vào các bộ phận khác sẽ gây viêm phổi, viêm màng, nhiễm trùng toàn thân. Vì vậy, máy lọc nước trôi nổi trên thị trường không loại bỏ được các vi khuẩn gây hại này, sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ khôn lường.

Ông Hải nhận định: “Trực khuẩn mủ xanh tương đối kháng các loại kháng sinh, gây nên các bệnh liên quan đến đường ruột. Trẻ em khi mà ốm đau thì trực khuẩn mủ xanh lại bùng phát, có thể gây ra những bệnh khác với trẻ em”.

Chưa cần đến kết quả kiểm nghiệm đã thấy chiếc máy này lừa dối người tiêu dùng thế nào bởi theo nhãn mác, mỗi lõi lọc có một tác dụng khác nhau nhưng cả 3 lại chỉ cùng chứa than và Nano bạc thì làm từ cát và sỏi.

Những loại máy lọc nước không rõ xuất xứ trôi nổi trên thị trường

Nếu những ai đã mua và đang sử dụng những chiếc máy lọc nước như vậy thì thật sự là điều đáng lo. Một cửa hàng kinh doanh máy lọc nước ở thị xã Phú Thọ, tỉnh Phú Thọ, bán chiếc máy nhãn hiệu Samsung được với giá 4,2 triệu đồng. Mức giá không rẻ được chủ cửa hàng đây giải thích: “Hàng này là hàng thương hiệu rồi, không cần quảng cáo người ta cũng biết”.

Tuy nhiên, người đại diện thương hiệu lại khẳng định chưa hề sản xuất và phân phối máy lọc nước ra ngoài thị trường và mặc dù ai cũng biết đây là một thương hiệu nổi tiếng toàn quốc nhưng chủ cửa hàng lại khẳng định: “Nó là hàng nhập khẩu chính hãng của Mỹ mà em”.

Ở một cửa hàng khác, nhãn mác thương hiệu cũng không thiếu nhưng nguồn gốc chiếc máy lọc nước này mới là điều bất ngờ. Chủ cửa hàng tiết lộ: “Panasonic này là máy của Trung Quốc xịn. Trung Quốc chứ không phải Nhật đâu!”. Theo khảo sát, không chỉ riêng Phú Thọ, máy lọc riêng mạo danh thương hiệu nổi tiếng được bán tràn lan ở ngoại thành Hà Nội như Đức Thọ, Chương Mỹ, Ba Vì...

Ban quản lý thị trường huyện Ba Vì - Chi cục quảng lý thị trường Hà Nội mới đây đã kiểm tra một số cửa hàng kinh doanh trên địa bàn, bước đầu thu giữ nhiều máy lọc nước giả mạo. Các máy lọc nước bị thu giữ đều dán tem Panasonic hay Sharp. Chủ cửa hàng điện máy thì không xuất trình được giấy tờ gì chứng minh được nguồn gốc, xuất xứ của sản phẩm vì khi mua hàng, các đối tượng mua bán cũng không có giấy tờ gì kèm theo.

Chính chủ cửa hàng cũng không quan tâm đến chất lượng máy lọc mà mình kinh doanh vì tâm lý tham rẻ. Một máy lọc nước mua từ các đối tượng giao hàng chỉ khoảng 2 triệu đồng nhưng khi bán ra có giá là 3,3 triệu đồng. Nếu được tiêu thụ trót lọt, mỗi máy bán ra thu lợi hơn 1 triệu đồng. Lợi nhuận là rất lớn nên các đại lý không ngần ngại kinh doanh những máy lọc nước trôi nổi.

Thiết bị, linh kiện, lõi lọc giả trong cơ sở sản xuất máy lọc nước giả tại Chương Mỹ, Hà Nội.

Những chiếc máy lọc nước giả mạo được làm ra như thế nào?

Cơ sở sản xuất ở huyện Chương Mỹ, Hà Nội một ngày đầu tháng 7, một người đàn ông đang chuẩn bị đi giao hàng cho khách. 3 máy lọc nước được chuyển sẵn lên xe sắp đưa đi tiêu thụ nhưng lại chưa dán bất kì tem mác nào.

Theo cách gọi quen của dân trong nghề, đây là máy trắng tức những chiếc máy trôi nổi trên thị trường. Chủ cơ sở sản xuất cho hay: “Bốc tại đây thì 1,7 triệu 1 cái”. Sở dĩ có mức giá rẻ đến vậy vì những lõi lọc được mua trôi nổi, thậm chí màng lọc RO bán kèm là màng giả, giá bán chỉ khoảng 1/3 hàng chính hãng.

Phía bên trong cánh cửa cuốn của cơ sở luôn khoá chặt chính là nơi lắp ráp chui của những máy lọc đó. Chủ cơ sở chưa đăng ký bất kì thương hiệu nào. Vô số linh kiện, thiết bị, lõi lọc được tập kết tại đây. 4 người đàn ông thường xuyên có mặt phụ trách lắp ráp và đi giao hàng.

Ông chủ tiết lộ chuyên sản xuất và tiêu thụ máy lọc nước của những thương hiệu lớn. Tem giả được dán trực tiếp lên các bộ phận của máy lọc. Với sự thuần thục, chỉ trong vài phút, một chiếc máy lọc "chính hãng" đã được ra đời.

Không chỉ dán tem giả mạo thương hiệu lớn mà giấy chứng nhận kiểm nghiệm nước của các đơn vị khác nhau thuộc Bộ Y tế cũng có dấu hiệu có thể bị làm giả để bán máy lọc nước ra thị trường. Theo Viện sức khoẻ nghề nghiệp và môi trường thì hiện nay đơn vị này mới chỉ thực hiện đánh giá giám sát chứng nhận chuẩn quốc gia cho nước uống trực tiếp duy nhất cho sản phẩm máy lọc nước của 1 doanh nghiệp.

Tuy nhiên, thị trường xuất hiện trường hợp giấy chứng nhận của Viện in trực tiếp lên bao bì sản phẩm. Điều này không chỉ ảnh hưởng tới uy tin của Viện sức khoẻ và môi trường mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khoẻ của người tiêu dùng khi sử dụng.

Một lỗ hổng rất lớn hiện nay khiến cho người tiêu dùng gặp rủi ro khi tìm mua các sản phẩm máy lọc nước đó là thiếu quy chuẩn. Cụ thể, theo ông Võ Hoàng Linh - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng: “Hiện nay vẫn chưa có quy chuẩn kỹ thuật và tiêu chuẩn quốc gia với mặt hàng máy lọc nước”. Vì thế việc công bố quy chuẩn chất lượng hoàn toàn do doanh nghiệp tự công bố, tự chịu trách nhiệm, thậm chí chỉ cần duy nhất một tờ giấy kiểm nghiệm nước đạt chuẩn đi kèm.

Thiếu tiêu chuẩn chất lượng và sự kiểm soát lỏng lẻo của các cơ quan quản lý đã khiến cho thị trường mặt hàng này gần như thả nổi và dù có là người tiêu dùng thông minh đến mấy cũng khó thoát khỏi "ma trận" khi mà các đối tượng có vô vàn chiêu thức để giả mạo từ tem nhãn cho đến chất lượng.

Đã đến lúc các cơ quan quản lý cần xiết chặt hơn thị trường máy lọc nước đang lộn xộn hiện nay, để hàng triệu người tiêu dùng có thể sử dụng nước sạch đúng ý nghĩa. 

Theo VTV24

Nội dung liên quan:

>> 8 lợi ích tưởng như "biết rồi, khổ lắm, nói mãi" từ nước lọc mà bạn vẫn cứ quên

>> Đàn bà như cốc "nước lọc"

>> Sử dụng thuốc giảm cân bán qua mạng, bà mẹ một con mất mạng vì đau đầu