Nhiều kẻ đổ trộm rác, đốt rác thải công nghiệp gây ô nhiễm, độc hại chưa bị xử lý

Ngay giữa thời bình mà người dân vẫn phải chịu ảnh hưởng từ chất độc dioxin, không phải từ chiến tranh mà là từ chính những bãi rác thải công nghiệp.

Đổ trộm rác, đốt rác vô tội vạ

Lén lút đổ lẻ vài trăm cân hay dùng cả xe ben đổ cả vài tần rác, những vị trí đổ đều là nơi vắng người qua lại, thời gian đổ thường là vào đêm khuya... Đây là cách thức của những đối tượng đổ trộm rác thải hiện nay.

Ban đầu chỉ là một vài người với quy mô nhỏ, nhưng chỉ sau thời gian không lâu, bãi rác nhếch nhác khổng lồ đã hình thành. Khói, bụi, mùi hôi thối nồng nặc, mùi khét từ đó cũng lan đi khắp nơi.

Tại 2 tỉnh là Bình Dương và Long An, nơi có tốc độ phát triển công nghiệp lớn nhất nhì cả nước, hiện có những điểm đổ trộm rác khiến cho nhiều người nhầm tưởng là bãi xử lý rác thải tập trung.

Tại tỉnh lộ 823C, rác bị đốt cháy nham nhở, những núi rác san sát nhau. Thường xuyên làm ở khu vực này, ông Lập quá ngán ngẩm những đống rác, mùi hôi nồng nặc của chúng. “Thấy ớn lắm, mùi nó độc dữ lắm, đốt rác này có mùi thuốc trừ sâu nữa.”, ông Trần Công Lập (xã Đức Lập Hạ, Đức Hòa, tỉnh Long An) cho biết.

Ven tuyến đường Vĩnh Phước của tỉnh Bình Dương, đống rác cũ chưa kịp cháy hết, đống rác mới đã xuất hiện. Có đủ các loại rác được thải ra đây như vải vụn, mút xốp, bóng đèn..., có cả rác của những loại tân dược, thậm chí có cả những kiện rác hàng trăm cân được ép chặt. Những bãi rác nhỏ theo cách này cứ lớn dần và môi trường tại những khu vực này cũng ô nhiễm dần.

Đốt rác sinh ra dioxin

Theo các chuyên gia môi trường, việc đổ, đốt rác thải môi trường là cực kì nguy hiểm. Sức khoẻ của những người dân trong khu vực sẽ bị ảnh hưởng trước tiên. Còn về lâu dài, môi trường đất, nước, không khí của cả một vùng đất sẽ khó được khôi phục vì các chất độc hại mà rác thải sinh ra.

GS.TSKH Lê Huy Bá - Viện Khoa học công nghệ và Quản lý môi trường cảm thấy bức xúc và lo lắng khi xem những hình ảnh về việc đổ trộm và đốt rác thải. Ông bức xúc vì việc đổ trộm rác thải quá dễ dàng và lo lắng về những hệ lụy từ việc đốt rác thải.

“Bình thường nó chứa rất nhiều chất độc hại như là sơn, chì, poetilen và rất nhiều hoá chất khác. Khi đốt, chúng biến thể thành những chất khác mà chủ yếu là dioxin. Khi mình đốt nó tạo ra chất khí, mà chất khí đó bay ra tầm ở bãi đốt nhưng nó lan truyền đi theo gió, theo hướng gió, theo sự lan truyền vào không khí. Nó đi đến đâu ảnh hưởng đến đó, ảnh hưởng đến con người, cây cối, hệ sinh thái và ảnh hưởng đến cả động vật, tác động tới cả không khí, cả đất, cả nước chứ không dừng lại ở đó.”, ông Bá phân tích.

Dioxin độc hại thế nào với con người, với môi trường thì có lẽ ai cũng đã biết. Vì vậy việc xử lý đốt chất thải công nghệp phải có quy trình rất nghiêm ngặt chứ không thể bạ đâu đốt đó.

Tại sao không xử lý các đối tượng đổ trộm rác?

Việc đổ trộm rác và đốt rác gây ra những hệ lụy vô cùng nghiệm trọng cho sức khoẻ con người. Những ngôi làng ung thư từ đó mà sinh ra. Chính quyền biết, người dân biết, nhưng lại không có hành vi nào ngăn chặn quyết liệt những hành động này ngay từ đầu. Và cuối cùng người gánh chịu hậu quả này vẫn là những người dân.

Nhiều người dân tại khu vực tỉnh lộ 823C bắt gặp trường hợp đổ trộm rác và đốt, họ chỉ biết đứng nhắc nhở, nói đừng đổ tại đây thì được trả lời rằng đây không phải đất của riêng ai, muốn đổ thì đổ. Khi báo lên chính quyền địa phương thì cũng không xử lý được vì chúng đổ rác vào tầm giờ khuya rồi tình trạng vẫn cứ tiếp tục kéo dài.

Khi đề cập vấn đề đổ rác thải này thì hầu hết lãnh đạo các địa phương đều nắm rất rõ vè hình thức, thời điểm, địa điểm và cả hình thức đổ trộm rác như thế nào. Thế nhưng giải pháp nào để giải quyết nạn trộm rác thì đến nay vẫn còn nhiều lúng túng.

Đại diện phường Bình Chuẩn (thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương), nơi quản lý bãi rác thải đổ trộm khổng lồ cho rằng, địa phương đã thường xuyên tuyên truyền, huy động bắt giữ, xử phạt những trường hợp đổ rác trộm. Chủ tịch UBND phường Bình Chuẩn chia sẻ: “Trong thời gian qua, địa phương đã phát hiện xử lý 1 trường hợp”.

Rác đổ trộm tập trung xử lí đã khó, việc xử lí nhỏ lẻ lại càng không thể khi lực lượng chức năng vẫn còn nhiều hạn chế cả về nhân lực và sự quyết liệt. Ông Nguyễn Thanh Hội - Chủ tịch UBND phường Thuận Giao (thị xã Thuận An, Bình Dương) cho biết, lực lượng cán bộ mỏng, anh em lại phải kiệm nhiệm nhiều công tác nên việc kiểm tra, xử lý vấn đề này còn rất nhiều khó khăn. Địa bàn rộng, lực lượng mỏng trong khi các đối tượng đổ trộm rác thì ngày càng tinh vi là khó khăn lớn nhất đối với địa phương.

Nếu như việc phát hiện xử lý với những trường hợp người dân vứt rác nhỏ lẻ gặp khó khăn thì còn có thể châm trước. Tuy nhiên với những kiện rác lên tới hàng trăm cân và số lượng lên tới hàng chục kiện mà cơ quan chức năng trong suốt thời gian qua không phát hiện và xử lý thì có thể dễ hiểu vì sao việc xử lý rác thải công nghiệp vẫn dậm châm tại chỗ.

Theo quy định mới nhất của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường thì mức xử phạt cho hành vi giao bán, mua, cho, tiếp nhận, chôn, lấp, đổ rác thải trái phép với khối lượng dưới 1 tấn sẽ bị phạt từ 2 - 5 triệu đồng, khối lượng 100 tấn trở lên mức phạt 200 - 250 triệu đồng; trường hợp gây ô nhiêm môi trường hoặc có những thông số ô nhiễm môi trường vượt quy định sẽ phạt tăng thêm 40 - 50% nhưng tổng mức phạt không quá 1 tỷ đồng. Ngoài ra, những biện pháp bổ sung có thể là tịch thu phương tiện hoặc buộc khôi phục lại môi trường ban đầu.

Trở lại với hiện trạng đổ trộm rác ở một số địa phương. Đáng nguy hại hơn là các đối tượng không chỉ đổ ở những nơi vắng vẻ mà còn ngay tại những khu dân cư, gần ngay nguồn nước và những con rạch trong thành phố.

Một lái xe từng nhận đổ chất thải cho biết, 4 - 5 ngày là được thuê một chuyến, mỗi chuyến khoảng 4 - 5 tấn rác. Theo thống kê của Cảnh sát Môi trường khu vực phía Nam, trong 6 tháng đầu năm đã phát hiện, xử lý hơn 1.900 vụ việc vi phạm, số vụ việc dù đã giảm 40% so với cùng kì năm ngoái nhưng mức độ nghiêm trọng lại tăng lên rất nhiều lần.

“Một số chính quyền địa phương chưa quyết liệt trong công tác thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình trên địa bàn quản lý như các huyện, các xã. Có những nơi địa phương còn lơ là trong vấn đề này, do đó tại sao chúng ta xử lý như thế nhưng tình hình diễn biến tội phạm và các hành vi vi phạm luật môi trường ở các tỉnh phía Nam vẫn còn rất phức tạp. Và trong thời gian tới sẽ còn phức tạp hơn nữa.”, Thượng tá Trần Quốc Xanh - Phó cục trưởng Cục cảnh sát môi trường, Bộ Công an cho hay.

Hiện quy định mỗi năm chỉ có một đoàn thanh kiểm tra bảo vệ môi trường với một doanh nghiệp và không kiểm tra các đối tượng thuộc kế hoạch kiểm tra hàng năm của Sở và Bộ Tài nguyên và Môi trường khiến việc đấu tranh với nạn xả rác thải ngày càng hạn chế.

Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, nước ta đang chịu áp lực rất lớn từ phát triển kinh tế xã hội, đi đôi với đó là hơn 23 triệu tấn rác thải sinh hoạt, hơn 7 triệu tấn chất thải rắn công nghiệp, 630 ngàn tấn chất thải nguy hại phát sinh hàng năm.

Theo VTV24

Nội dung liên quan:

>> Tranh luận về vấn nạn xả rác chất đống mặt phố ở Hà Nội

>> Ngày nào cũng thả hồn đi dạo nhưng mấy ai biết Hồ Gươm ô nhiễm nặng

>> Sáng nay không khí Hà Nội ô nhiễm thứ nhì thế giới