Không khí Hà Nội xuống cấp nghiêm trọng, ô nghiễm top đầu thế giới trong sáng nay

Đợt ô nhiễm không khí nghiêm trọng nhất ở Hà Nội đã diễn ra hơn một tuần qua với xu thế ô nhiễm ngày càng nghiêm trọng hơn.

Sáng nay, Hà Nội tiếp tục bao phủ bởi bụi mịn. Ứng dụng theo dõi chất lượng không khí PAM Air ghi nhận chất lượng không khí Hà Nội phổ biến ở ngưỡng rất xấu với chỉ số AQI phổ biến từ 200-300, rất có hại cho sức khỏe tất cả mọi người.

Đáng lưu ý, so với hôm qua, số lượng các điểm đo có chất lượng không khí ở mức nguy hại (mức nguy hiểm nhất do ô nhiễm không khí, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tất cả mọi người) tăng đột biến.

Điểm đo tại Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (Cầu Giấy), hai điểm đo tại Tây Hồ và điểm đo ở Trâu Quỳ (Gia Lâm) đều ghi nhận chỉ số AQI ở mức nguy hại.

Hệ thống quan trắc của Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường và Đại sứ quán Mỹ cũng ghi nhận tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng ở ngưỡng rất xấu và nguy hại tại Hà Nội.

Ứng dụng AirVisual ghi nhận chỉ số chất lượng không khí Hà Nội lúc 9h sáng nay (29/11) là 239 - ngưỡng tím, rất có hại cho sức khỏe mọi người, là thành phố ô nhiễm thứ 2 thế giới trong sáng nay, chỉ sau thành phố Lahore của Pakistan.

Cùng với Hà Nội, sáng nay, ô nhiễm không khí tiếp tục bao trùm các tỉnh miền Bắc, đặc biệt là Bắc Ninh, Nam Định, Hưng Yên, Hải Dương, Thái Bình, Phú Thọ với mức độ ô nhiễm từ xấu đến rất xấu.

Ứng dụng theo dõi chất lượng không khí của Đại sứ quán Mỹ dự báo, ngày mai (30/11), ô nhiễm không khí vẫn còn tiếp tục ở Hà Nội. Từ 1/12, do ảnh hưởng của gió mùa đông bắc, chất lượng không khí có thể cải thiện.

Nguyên nhân gây tử vong hàng đầu

Ô nhiễm không khí tại Hà Nội và các tỉnh miền Bắc chủ yếu là ô nhiễm bụi PM 2,5 – loại bụi được coi là tử thần trong không khí vì kích thước siêu nhỏ, có khả năng lắng đọng, thẩm thấu và đi sâu vào tận các phế nang trong phổi cũng như đi trực tiếp vào máu.

Nhiều nghiên cứu cho thấy, bụi PM2,5 tăng nguy cơ mắc hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), viêm phổi, các chứng bệnh hô hấp, tim mạch, tiểu đường và ung thư phổi.

Theo Nghiên cứu Gánh nặng Bệnh tật toàn cầu năm 2019 (IMHE, 2019), ô nhiễm không khí đứng thứ 5 trong các yếu tố nguy cơ hàng đầu gây tử vong và tàn tật ở Việt Nam, đứng sau các nguyên nhân như cao huyết áp, đường huyết, hút thuốc và chế độ ăn uống.

Một nghiên cứu do quỹ Mirinda and Bill Gate tài trợ cho thấy, tỷ lệ tử vong ở Việt Nam năm 2018 do ô nhiễm môi trường là 71.000 người, trong đó 50.000 chết do ô nhiễm không khí.

Các nghiên cứu trong nước cũng chỉ ra, trong các đợt ô nhiễm không khí nghiêm trọng tại Hà Nội và TPHCM, tỷ lệ bệnh nhân nhập viện do hô hấp, tim mạch tăng mạnh.

Trước tình trạng ô nhiễm không khí rất nghiêm trọng, Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường vừa có văn bản đề nghị các Sở Tài nguyên và Môi trường khẩn trương chỉ đạo, tăng cường tần suất quan trắc, công bố kết quả quan trắc chất lượng môi trường không khí trên Cổng thông tin điện tử và phương tiện truyền thông của tỉnh, thành phố, khuyến cáo người dân áp dụng ngay các giải pháp bảo vệ sức khỏe, đặc biệt với nhóm đối tượng có hoạt động ngoài trời vào 5h-7h sáng và 14h-19h tối.

Cục cũng yêu cầu các địa phương tổ chức kiểm tra, giám sát các nguồn thải khí thải (đặc biệt là các điểm đốt mở, đốt rác thải, đốt rơm rạ, phụ phẩm nông nghiệp, công trình xây dựng, các cơ sở sản xuất công nghiệp).

Trong đó, yêu cầu các cơ sở sản xuất công nghiệp trên địa bàn kiểm soát, bảo đảm xử lý khí thải đạt quy chuẩn kỹ thuật về môi trường, đặc biệt là các cơ sở có phát sinh nguồn bụi, khí thải lớn, đôn đốc, giám sát các cơ sở sản xuất thuộc đối tượng phải lắp đặt quan trắc khí thải tự động và truyền dữ liệu về Sở Tài nguyên và Môi trường theo quy định.

Bộ Y tế khuyến cáo

Những ngày ô nhiễm không khí nghiêm trọng người dân nên hạn chế ra khỏi nhà, vận động tập thể dục, lao động ngoài trời khi chất lượng không khí ở mức xấu. Khi ra đường nên sử dụng khẩu trang đảm bảo chất lượng và đeo khẩu trang đúng quy cách (đảm bảo kín, khít mặt).

Vệ sinh mũi, súc họng sáng tối bằng nước muối sinh lý, đặc biệt sau khi ra đường. Tra rửa mắt bằng nước muối sinh lý vào buổi tối trước khi đi ngủ.

Với người hút thuốc lá: nên bỏ hẳn hoặc hạn chế hút thuốc lá. Với người không hút thuốc lá nên tránh xa khói thuốc lá. Nên hạn chế mở cửa sổ, cửa ra vào thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng, đặc biệt các gia đình gần đường giao thông, gần khu vực ô nhiễm.

Thường xuyên vệ sinh phòng ở và nhà cửa, dọn dẹp thông thoáng môi trường sống. Hạn chế sử dụng hoặc thay thế sử dụng bếp than tổ ong, củi, rơm rạ bằng bếp điện, bếp từ hoặc bếp ga. Trồng cây xanh trong và quanh nhà giúp ngăn bụi và làm sạch không khí.

Đối với người có bệnh hô hấp, bệnh tâm phế mạn tính, bệnh tim mạch, suy dinh dưỡng, già yếu, Bộ Y tế khuyên thực hiện các biện pháp dự phòng trên nghiêm ngặt hơn. Ngoài ra cần hạn chế tối đa đi ra ngoài đặc biệt là vào thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng.