12 bài học đắt giá trong hàng tá di sản Steve Jobs để lại cho những nhà startup đi sau học hỏi

Thành tựu của Steve Jobs chứng minh những bài học ông để lại vô cùng hữu ích cho những người kế nhiệm ông tại Apple và cho tất cả những nhà startup khác.

Dưới đây là nội dung được Tech in Asia trích dẫn và biên tập từ cuốn "Steve Jobs" (bản tiếng Việt "Tiểu sử Steve Jobs", do Alpha Books và Nhà xuất bản Thế giới ấn hành) của tác giả Walter Isaacson.

1. Tập trung

Quay trở lại Apple vào năm 1997 sau khi bị sa thải, Jobs đã xem xét các bản mô tả sản phẩm tại công ty vào thời điểm đó khi Công ty đang sản xuất ngẫu nhiên một loạt các loại máy tính và thiết bị ngoại vi. Ông lên tiếng: “Dừng lại! Những điều này thật điên rồ”.

Sau đó, ông chộp lấy một cây bút màu, vẽ lên bảng những đường thẳng để tạo thành một khung gồm 4 ô trống. “Đây là những gì chúng ta cần: Người tiêu dùng, Sự chuyên nghiệp, Máy tính bàn và Di động”.

Bỏ các sản phẩm khác và chỉ tập trung vào 4 sản phẩm tuyệt vời nhất. Với cách giúp Apple tập trung vào những sản phẩm chủ chốt, Steve Jobs đã cứu được công ty. “Quyết định không nên làm việc gì cũng quan trọng như việc quyết định nên làm gì.”, Jobs cho biết.

2. Đơn giản hóa

“Sự đơn giản chính là hình thức phức tạp tinh vi nhất.”, ông nhận định. Với cách đơn giản hóa mọi thứ, chỉ tập trung vào bản chất của sự vật đã khiến cho mọi việc trở nên dễ dàng hơn. Không khó hiểu khi tất cả phần mềm và sản phẩm của Apple dưới sự điều hành từ Steve Jobs đều tối giản và tiện dụng cho người dùng.

3. Chịu trách nhiệm từ đầu đến cuối

Với Jobs, cách tốt nhất để đạt được sự tối giản là đảm bảo các phần mềm, phần cứng và các thiết bị ngoại vi được tích hợp liền mạch với nhau. Một hệ sinh thái Apple (chẳng hạn như một chiếc iPod được kết nối với một máy Mac bằng phần mềm iTunes) cho phép các thiết bị này trở nên đơn giản hơn, được đồng bộ mượt mà hơn và hiếm khi trục trặc hơn. Việc tự chịu trách nhiệm đối với trải nghiệm của người dùng từ đầu tới cuối không phải công ty nào cũng có thể làm như Jobs và Apple.

>> 7 bài học quý giá rút ra từ sự khởi nghiệp thành công của tỷ phú số 1 thế giới Jeff Bezos

4. Khi bị bỏ lại phía sau, phải thực hiện bước nhảy vọt

Một công ty có sự đột phá không chỉ ở bước đầu họ đưa ra ý tưởng mà còn ở việc họ nhảy vọt lên khi bị bỏ lại phái sau thế nào. Điển hình như chiếc iMac với tính năng quản lý hình ảnh và video được tập trung nhiều hơn, nhưng chức năng nghe nhạc lại chưa hoàn hảo.

Khi đó, người dùng máy tính cá nhân thường tải nhạc về rồi ghi ra đĩa CD mà iMac lại không có chức năng dành cho đĩa CD. Jobs đã tạo ra hẳn 1 hệ thống tích hợp giữa iTunes, iTunes store và iPod, cho phép người dùng mua, chia sẻ, quản lý, lưu trữ và nghe nhạc tiện dụng hơn bất kỳ một thiết bị nào khác trên thị trường.

5. Ưu tiên sản phẩm lên trên hết

Steve Jobs luôn quan niệm rằng: “Hãy tập trung vào việc tạo ra sản phẩm tuyệt vời, rồi lợi nhuận sẽ đến”. Khoảng đầu những năm 1980, Jobs và một đội ngũ nhỏ của ông thiết kế ra máy Macintosh mà không nói tới việc lợi nhuận hay chi phí mà chỉ tập trung vào việc tạo ra sản phẩm “cực kỳ tuyệt vời”.

Chính vì vậy, sản phẩm này đã tiêu tôn không ít của Apple và khiến Jobs bị sa thải nhưng nó đã “tạo ra vết lõm trong vũ trụ”, như một cuộc cách mạng trong lĩnh vực máy tính để bàn.

6. Quan tâm sâu sắc đến khách hàng

Jobs từng trả lời “Không, bởi vì người dùng không biết họ muốn gì cho đến khi chúng ta cho họ thấy” khi có một nhân viên hỏi có nên nghiên cứu thị trường để biết khách hàng muốn gì không. Thay vì đi hỏi liên tục người dùng cần gì thì hãy tự quan tâm sâu sắc với khách hàng, đây cũng chính là bản năng “đánh hơi” bằng trực giác của những nhà khởi nghiệp.

7. Chú trọng hình thức bên ngoài

Một trong những cố vấn đầu tiên của Jobs là Mike Markkula đã để lại cho ông một bài học quý giá rằng, mọi người đánh giá về một sản phẩm hay một công ty và người ta sẽ nhìn nhận nhiều dựa trên cách ta đóng gói hoặc giới thiệu. Ví dụ như đánh giá một cuốn sách trên bìa của nó. Năm 1984, khi chuẩn bị giao hàng Macintosh, ông gần như đã bị ám ảnh về màu sắc và thiết kế của chiếc hộp đựng sản phẩm.

8. Thúc đẩy sự hoàn hảo

Trong quá trình phát triển sản phẩm do mình tạo ra, Jobs sẽ có lúc nào đó nhìn nhận lại toàn bộ bản vẽ và cảm thấy rằng, có gì đó chưa hoàn hảo, iPhone là điển hình, thiết kế ban đầu có mặt kính được đặt trong vỏ nhôm.

Một buổi sáng, Jobs đến gặp Giám đốc thiết kế Jonathan Ive và nói: “Tối qua tôi không ngủ được, vì tôi nhận ra rằng, tôi không yêu thích nó. 9 tháng qua các anh đã rất vất vả vì thiết kế này, nhưng chúng tôi sẽ thay đổi nó. Chúng tôi sẽ làm việc cả ban đêm và cuối tuần. Nếu anh muốn, chúng tôi có thể lấy ra vài khẩu súng để anh có thể ngay lập tức bắn chết chúng tôi”. Thay vì nản chí, cả đội ngũ lại đồng ý với ông.

“Đó là một trong những khoảnh khắc tự hào nhất của tôi tại Apple.”, Jobs từng cho biết. Câu chuyện tương tự cũng xảy ra trong quá trình Jobs và Ive hoàn thiện sản phẩm iPad.

9. Chỉ chấp nhận những người hạng A

Jobs là người khá khắt khe với những người xung quanh, thế nhưng ông lại được khen ngợi vì điều này. Nó xuất phát từ chủ nghĩa hoàn hảo và khao khát làm việc với người giỏi. Thậm chí ông thấy khó chịu với những nhà quản lý quá lịch sự khiến cả những nhân viên trung bình cũng thấy thoải mái.

“Tôi không nghĩ là tôi thô lỗ với mọi người, nhưng khi có vấn đề xảy ra, tôi nói thẳng với họ. Nhiệm vụ của tôi là trung thực.”, Jobs bày tỏ.

10. Chú trọng kết nối trực tiếp

Ông cho rằng: “Trong thời đại kết nối, nhiều người dễ dàng nghĩ rằng những ý tưởng có thể được phát triển thông qua email và iChat. Thật điên rồ! Sự sáng tạo đến từ những cuộc họp, những cuộc thảo luận ngẫu nhiên. Bạn chạy đến chỗ ai đó, hỏi họ đang làm gì, câu trả lời của họ khiến bạn ngạc nhiên, rồi bạn sẽ sớm nung nấu hàng đống ý tưởng”.

11. Hiểu biết các chi tiết lẫn cả một bức tranh lớn

Nếu như một số CEO bao quát được về tầm nhìn, một số nhà quản lý lại giỏi về những chi tiết thì Jobs giỏi cả hai. Jeff Bewkes - CEO của Time Warner nói rằng, Jobs có sự nổi bật khi có thể vừa bao quát được chiến lược tổng thể nhưng cũng có thể nhìn nhận những vấn đề chi tiết nhất trong bản thiết kế.

12. Kết hợp khoa học với tính nhân văn

“Tôi luôn nghĩ mình rất ‘người’, hệt như một đứa trẻ, nhưng tôi thích đồ điện tử”, Jobs tự đánh giá. Sẽ có nhiều người giỏi công nghê hơn ông, nhiều nghệ sĩ tài hoa hơn ông, thế nhưng Jobs là người kết nối tài giỏi và hoàn hảo hơn ai hết tính nhân văn với khoa học, sự sáng tạo với công nghệ và kết nối nghệ thuật với kỹ thuật.

Theo Cafebiz.vn