Kẻ "ném đá", người kêu khó áp dụng nhưng "Tiếq Việt" có thể tiết kiệm tới 790 tỷ đồng mỗi năm

Đề xuất chữ viết mới của PGS. TS Bùi Hiền tuy gây ra nhiều phản ứng trái chiều trong dư luận nhưng có thể tiết kiệm được tới 790 tỷ đồng mỗi năm.

Người đề xuất phương án chữ viết mới gây xôn xao những ngày qua là PGS. TS Bùi Hiền, nguyên Phó Hiệu trưởng ĐH Sư phạm Ngoại ngữ Hà Nội, nguyên Phó viện trưởng Viện Nội dung & Phương pháp dạy. Ông cho rằng đề xuất này không thay đổi mà bổ sung, điều chỉnh theo hướng thích hợp để hợp lý, tối ưu hơn. Đồng thời ông khẳng định với phương án này sẽ làm giảm 8% lượng giấy cho cả nước hàng năm.

Tất nhiên, nếu thay đổi theo phương án mới này thì nhiều loại giấy tờ, văn bản hành chính, giấy tờ tuỳ thân, hộ khẩu, bằng lái, bằng đại học... đều phải thay đổi toàn bộ. Do đó theo nhiều chuyên gia điều này khá khó triển khai.

Đi theo đó, nhiều vấn đề khác đều rất tốn kém, giai đoạn chuyển đổi phức tạp, nhất là chương trình giáo dục hiện hành. Một bài toán đưa ra là liệu 8% giấy đó có bù được so với chi phí chuyển đổi, những loại văn bản hướng dẫn ban hành, thời gian chuyển đổi hay không?

Tiết kiệm 8% giấy?

Để kiểm tra liệu có thật sự tiết kiệm được 8% giấy hay không thông qua việc so sánh số ký tự cùng với lượng giấy để in theo 2 cách viết hiện tại và phương án đề xuất, phương án mới đã được sử dụng dựa trên công cụ "tieqviet-demo" do một tác giả người Việt tên Phan An chia sẻ trên GitHub.

Quy chuẩn các văn bản thử nghiệm làm trên khổ giấy A4, font Times New Roman, cỡ ký tự 13, spacing 1,5 thì dạng văn bản pháp luật, nhiều dòng ngắn, ít đoạn dài. So sánh ví dụ văn bản Luật Giáo dục 2005 38/2005/QH11 như sau.

Còn một văn bản Văn học thông thường thì qua so sách cho kết quả như bên dưới.

Với dạng thơ lục bát như "Truyện Kiều" - Nguyễn Du thì kết quả như dưới đây.

Qua 3 dạng văn bản ví dụ trên, có thể thấy số lượng ký tự đúng là có được giảm đi, tuỳ theo từng loại văn bản. Cùng với đó, số lượng giấy cũng được tiết kiệm hơn. Do đó có thể thấy con số 8% PGS. TS Bùi Hiền đưa ra là có lý.

8% lớn đến thế nào?

Đối với việc đánh máy, ký tự giảm khiến cho thời gian đánh máy giảm. Về số lượng giấy, khả năng sản xuất của nước ta chỉ đạt khoảng 60%. Trong khi Tổng cục Thống kê năm 2008 có đưa ra con số giấy in, viết chiếm tỷ trọng 20,2% và có tốc độ tăng cao về số lượng.

Việt Nam phải nhập giấy với số lượng lớn là 1,9 triệu tấn giấy, giá trị 1,5 tỷ USD theo báo cáo năm 2016 từ Tổng cục Hải Quan. Số tiền mỗi năm nước ta dùng cho việc in ấn vào khoảng 435 triệu USD. Tiết kiệm 8% số đó, mỗi năm Việt Nam dư ra 34,8 triệu USD, tức hơn 790 tỷ đồng.

Có đáng để đánh đổi một hệ thống?

Con số 790 tỷ đồng tưởng chừng là rất lớn nhưng liệu nó có thật xứng đáng để được đánh đổi khi còn có những con số đáng kinh ngạc hơn?

Đề án nâng cao năng lực đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý các cơ sở giáo dục được lấy ý kiến đóng góp tháng 1/2017 trong 7 năm (2018 - 2025) có thể chi 12.000 tỷ đồng, đào tạo 9.000 tiến sĩ. Vị chi mỗi năm đề án chi khoảng 1.714 tỷ đồng.

Một đề án khác là “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008 - 2020” trong năm 2008 được sự phê duyệt với 9.400 tỷ đồng đầu tư. Mỗi năm đề án cần hơn 783 tỷ đồng...

Qua một vài con số trên đây, có thể thấy chỉ riêng trong ngành giáo dục, 790 tỷ đồng/năm là con số không nhỏ để có thể thay đổi, bổ sung, nâng cao chất lượng dạy và học như hiện nay. Thế nhưng việc chuẩn hoá phương án mới này có thật sự dễ dàng và có khả năng chi kinh phí để áp dụng?

Chi phí đào tạo cho mọi quá trình cần được tính toán kỹ lưỡng. Sự thay đổi mang tính hệ thống và ảnh hưởng lớn đến mọi lĩnh vực của quốc gia đều có chi phí vô cùng lớn và khó ước tính.

Theo Zing News

Nội dung liên quan:

>> Bênh vực PGS. TS Bùi Hiền, TS. Đoàn Hương "vạ miệng" chứ không ủng hộ đề xuất cải cách tiếng Việt

>> Trước hiện tượng "Tiếq Việt", từng có những "Thu díêw", "Kim Vân Kìêw"...

>> NXB Dân Trí không tán thành đề xuất cải cách tiếng Việt của PGS.TS Bùi Hiền trong cuốn sách "gây bão"