Sách Guinness công nhận hồ lớn nhất thế giới có diện tích hơn 1 triệu dặm vuông, nhưng giải thưởng lại đến vào hàng triệu năm sau

Tổ chức Kỷ lục thế giới Guinness công nhận hồ lớn nhất thế giới có diện tích hơn 1 triệu dặm vuông, nhưng lượng nước này đã cạn kiệt từ hàng triệu năm trước.

• 9 biểu hiện về một mối quan hệ có thể bền lâu suốt đời

Parathetys từng bao phủ Biển Đen và Biển Caspian hiện tại cũng như các khu vực bao phủ các quốc gia châu Âu và châu Á gồm: Kazakhstan, Georgia, Azerbaijan, Romania , Hungary và Serbia. Ở mức lớn nhất, các nhà khoa học nghi ngờ Parathethys có diện tích khoảng 1,08 triệu dặm vuông.

Nhưng nó cũng trải qua nhiều thời kỳ khô hạn từ 7,65 đến 7,9 triệu năm trước, cuối cùng đã thu hẹp như hiện tại. Và một khi nó kết nối lại với Địa Trung Hải từ 6,7 đến 6,9 triệu năm trước, nó không còn là một hồ độc lập nữa. Kỷ lục thế giới mới dựa trên một nghiên cứu năm 2021 nhằm lập bản đồ ranh giới và thể tích lịch sử của megalake (tạm dịch: siêu biển hồ) này.

Một số bằng chứng về sự tồn tại của siêu biển hồ có thể được tìm thấy ở những vách đá nhìn ra Biển Đen.

Những tỷ lệ này đã được công bố trên tạp chí Scientific Reports. Một phần nguyên nhân chậm trễ là do hồ đã cạn nước từ lâu. Nhưng nhờ các công cụ nghiên cứu địa chất tiên tiến, nó đã xứng đáng có được vị trí trong sách kỷ lục thế giới tháng này.

Parathetys là nơi sinh sống của các loài động vật hoang dã độc đáo, bao gồm voi khổng lồ, cá voi nhỏ và cộng đồng sinh vật đơn bào phong phú hình thành nên nền tảng của chuỗi thức ăn. Những chu kỳ cạn nước và đổ đầy để lại dấu vết trên những tảng đá bao quanh hồ. Bằng cách phân tích dấu hiệu từ tính trong những tảng đá này, các nhà khoa học có thể đề xuất dòng thời gian cho sự lên xuống của hồ. 

Parathetys có một lịch sử đầy biến động do các mảng lục địa đang dịch chuyển tích cực trong khu vực. Ban đầu nó được hình thành như một vùng biển khoảng 34 triệu năm trước, trải dài từ Balkan đến Kazakhstan và Turkmenistan - chồng lên bờ biển ngày nay của cả hai bên.

Parathetys từng bao phủ phần lớn Georgia, Azerbaijan, Hungary, Romania và Serbia ngày nay.

Khoảng 11 triệu năm trước, sự va chạm của các mảng trong lớp vỏ Trái Đất đã hình thành nên các dãy núi ở Trung Âu - Balkan, Alps và Carpathians. Những thay đổi này đã cắt Parathethys khỏi phần còn lại của đại dương rộng lớn, biến nó từ biển thành hồ.

Trải qua hàng triệu năm, các loài sinh vật biển bị mắc kẹt khi dãy núi nhô lên hoặc thích nghi hay chết đi. Chẳng bao lâu sau, một hệ sinh thái thịnh vượng đã phát triển ở Paratethys.

Riabinini, loài cá voi tấm sừng nhỏ nhất thế giới, đã sinh sống ở đó. Loài động vật có vú nhỏ bé này kiếm ăn bằng cách lọc ra các vi sinh vật sống trong lớp bùn dưới đáy hồ. Và ở các vùng đầm lầy và vùng đất thấp xung quanh hồ lớn có loài deinotherium, một loài voi khổng lồ có ngà cong về phía sau có thể được dùng để đào thức ăn. 

Động vật hoang dã độc đáo đã sinh sống trong và xung quanh siêu biển hồ Á - Âu Parathetys.

Từ 9,75 đến 7,65 triệu năm trước, một loạt sự kiện khô hạn đã khiến hồ mất hơn 2/3 diện tích bề mặt và 1/3 thể tích. Ở một số nơi, mực nước giảm 250 m (820 feet).

Những biến động này đã giết chết phần lớn động vật hoang dã trong hồ. Khi Parathetys mất nước, nồng độ muối của nó tăng lên quá nhiều khiến cư dân ở đây không thể thích nghi được. Dòng thời gian của những sự kiện này được ghi lại trong chính các tảng đá và các nhà khoa học có thể đọc những ghi chép này bằng một kỹ thuật gọi là địa tầng từ.

Cứ sau 100.000 đến 1 triệu năm, cực từ của Trái Đất lại đảo ngược. Khi mỗi sự kiện này xảy ra, nó đều để lại dấu vết trên đá núi lửa cứng lại mang dấu ấn của hướng dòng chảy. Vì vậy, nếu có một tảng đá có hướng trùng với hướng đảo cực đã biết thì đất và đá xung quanh có thể được cho là có cùng khoảng thời gian đó. So sánh các mẫu từ các khu vực xung quanh hồ với ngày xảy ra những lần đảo ngược này, các nhà khoa học có thể tái tạo lại kích thước của Parathetys.

Khoảng 6,7 và 6,9 triệu năm trước, sau một trong những chu kỳ khô cạn này, Parathetys đã được nạp lại nhiều đến mức nó được kết nối lại với biển Địa Trung Hải. Tại thời điểm này, nó không còn là một vùng nước riêng biệt và mất đi vị thế là một hồ nước. Nhưng nó vẫn đủ tiêu chuẩn là hồ lớn nhất thế giới từng thấy, củng cố vị trí của mình trong Sách Kỷ lục Guinness Thế giới.

Theo Daily Mail

>> Từ các loại rau củ màu tím đến "thực phẩm biến đổi khí hậu", các chuyên gia dự đoán xu hướng làm vườn năm 2024