Từ vụ học sinh mất mạng vì bị bỏ quên: Xe đưa đón trên thế giới phòng chống việc bỏ quên học sinh ra sao?

Từ vụ bé 6 tuổi mất mạng vì bị bỏ quên trên xe đưa đón học sinh của trường quốc tế Gateway (Hà Nội), nhiều người thắc mắc về cách vận hành và độ an toàn của loại phương tiện này.

Đau lòng, xót thương, bức xúc, đòi làm rõ sự việc... là phản ứng của nhiều người trước trường hợp bé L.H.L. (6 tuổi, học sinh lớp 1 trường Gateway) thiệt mạng vì bị bỏ quên trên xe đưa đón của trường. Anh Lê Văn Sơn, bố cháu bé, cho biết trên xe đưa đón đều có giáo viên và tài xế. "Không hiểu vì sao họ lại bỏ quên con tôi!", người đàn ông đau đớn nói.

Việc học sinh bị bỏ quên trên xe đưa đón của trường do sự bất cẩn từ người lớn chỉ là một trong số những nguy hiểm có thể xảy đến với trẻ em khi di chuyển bằng phương tiện này ở bất cứ nước nào trên thế giới.

Xe buýt đưa đón học sinh được cho là phương tiện an toàn, tập trung nhất, nhưng những mối nguy hiểm tiềm ẩn vẫn tồn tại. Ảnh: AP.

"Hệ thống kiểm tra trẻ em"

Không có số liệu thống kê chính xác về mức độ thường xuyên xảy ra các trường hợp học sinh bị bỏ lại trên xe buýt trường học. Tuy nhiên, ở Ohio, Mỹ, 2 sự cố từng liên tiếp diễn ra chỉ trong vòng một tuần. 

Theo Hiệp hội Xe buýt trường học Mỹ (ASBC), khoảng 25 triệu trẻ em ở xứ sở cờ hoa - tức hơn một nửa số học sinh của nước này - đi xe buýt đến trường mỗi ngày. Bởi vậy, những chiếc xe buýt lớn, màu vàng được xem là biểu tượng của hệ thống giáo dục Mỹ.

Để đảm bảo an toàn cho học sinh, trong những năm qua, nhiều đơn vị quản lý xe buýt trường học ở quốc gia này đã đề ra giải pháp cho vấn đề. Học khu (hay khu học chính - nơi tập trung các trường trung học và tiểu học công cộng địa phương) Bay, có trụ sở tại thành phố Panama, bang Florida, yêu cầu tài xế xe buýt kiểm tra từng chỗ ngồi ở cuối mỗi tuyến để đảm bảo không học sinh nào bị bỏ lại trên xe.

Khu học chính Olympia (tọa lạc ở bang Washington) cho cài đặt báo động trên tất cả xe buýt của trường sau khi một học sinh mẫu giáo bị bỏ lại trên xe hơn một tiếng vào tháng 11/2018 do tài xế và người quản lý xe không đi kiểm tra ở cuối chuyến. "Không hoàn thành quy trình kiểm tra là điều không thể chấp nhận được.", đại diện học khu tuyên bố.

Sau vụ việc, khu học chính Olympia cũng kịp thời đào tạo lại 76 tài xế, 17 nhân viên giám sát xe buýt và 4 thợ máy. Vào cuối năm 2018, 10% xe buýt của học khu được lắp thiết bị báo động điện tử. Nếu người lái xe không hoàn thành quy trình kiểm tra xe buýt cần thiết sau khi đưa học sinh tới trường, chuông sẽ vang lên.

Nhiều xe buýt trường hợp được lắp đặt "hệ thống kiểm tra trẻ em" để đảm bảo an toàn cho học sinh. Ảnh: Whittier Daily News.

Từ năm 2016, chính phủ Australia bắt đầu tìm kiếm, nghiên cứu công nghệ mới sau hàng loạt vụ trẻ em tử vong vì bị bỏ quên trên xe buýt của trường. Theo The Age, từ đầu năm 2018, hơn 440 xe buýt trường học tại bang Victoria được trang bị các thiết bị quét hành khách trên xe hay còn gọi là "hệ thống kiểm tra trẻ em".

Công nghệ này yêu cầu tài xế và người giám sát đi ra phía sau xe buýt và quét đầu đọc thẻ sau khi kiểm tra xong khu vực cửa học sinh xuống để đi vào trường. Thiết bị cũng quét thông tin học sinh lên, xuống mà phụ huynh và nhà trường có thể truy cập dữ liệu này.

Một số nhà cung cấp xe buýt cũng triển khai công nghệ cho phép phụ huynh và giáo viên nhìn thấy vị trí chính xác của xe buýt khi học sinh được đưa đến và rời trường. Tại châu Á, chính quyền thành phố Seoul (Hàn Quốc) cũng cho lắp đặt hệ thống "kiểm tra trẻ em đang ngủ" trên 53 xe buýt của các trường tiểu học công lập trên địa bàn từ tháng 8/2018.

"Khu vực nguy hiểm" xung quanh xe buýt

Xe đưa đón học sinh vốn được đánh giá là phương tiện giao thông an toàn, tập trung nhất ở Mỹ. Tuy nhiên, giống như mọi phương tiện giao thông đường bộ khác, tai nạn liên quan đến xe buýt đưa đón học sinh là không thể tránh khỏi, theo Stanford Childrens.

Mỗi năm, khoảng 17.000 trẻ em Mỹ phải nhập viện vì các chấn thương liên quan đến xe buýt trường học. Trẻ em có thể gặp nạn khi đang ngồi trên xe, lên hoặc xuống xe hoặc đứng gần xe buýt.

Theo báo cáo năm 2006 của Trung tâm Đổi mới trong Thực hành Nhi khoa (CIPP) ở Ohio, Mỹ, hơn 40% chấn thương liên quan đến xe buýt đưa đón học sinh là do tai nạn. Tuy nhiên, nhờ thiết kế của xe buýt, hầu hết thương tích được coi là nhẹ như bong gân, trầy xước hoặc bầm tím, theo Cục Quản lý An toàn Giao thông (NHTSA).

Xe buýt đưa đón học sinh được xem là phương tiện giao thông an toàn nhất ở Mỹ. Ảnh: Safety.

Cũng theo báo cáo của CIPP, khoảng 24% thương tích liên quan đến việc lên hoặc xuống xe buýt trường. Trong số nạn nhân tử vong do đi xe buýt đưa đón của trường mỗi năm, 19 chết khi lên và xuống xe buýt, theo School Transport News.

Hầu hết người thiệt mạng từ 5-7 tuổi. Những trẻ em này gặp nạn trong "khu vực nguy hiểm" xung quanh xe buýt, gồm khoảng cách 3 m phía trước, 3 m đằng sau và 3 m ở hai bên. Các em bị tông bởi chính xe buýt đưa đón hoặc một phương tiện khác đi ngang qua.

Để bảo vệ trẻ em tốt hơn, nhiều công ty xe buýt đã lắp đặt cánh tay tự động, buộc trẻ phải giữ khoảng cách nhất định với xe. Một số học khu đã gắn camera trên xe buýt đưa đón học sinh nhằm ghi lại hình ảnh những người lái môtô không chịu dừng nhường đường theo quy định.

Thiết kế dây đai an toàn

Hầu hết xe buýt trường học ngày nay không được thiết kế dây an toàn cho hành khách. Theo School Transport News, một chiếc xe buýt chở rất nhiều trẻ em, nên rất khó triển khai việc sử dụng dây an toàn.

Người lớn cần rất nhiều thời gian để điều chỉnh dây an toàn cho từng đứa trẻ. Việc giữ vệ sinh sạch sẽ cũng không hề dễ dàng. Ngoài ra, trẻ em dưới 8 tuổi cần dây thắt ở trước ngực thay vì đai thắt lưng.

Nhiều chuyên gia cũng chỉ ra rằng chỗ ngồi trên xe buýt lớn hơn 4 tấn hiện được thiết kế theo cách không cần dây an toàn. Theo đó, ghế xe buýt mới cao, rộng và dày hơn. Tất cả bề mặt kim loại được phủ lớp đệm có chức năng cản lực khi gặp tai nạn. Cấu trúc chỗ ngồi cho phép uốn cong về phía trước khi một đứa trẻ va đập vào đó.

Tuy nhiên, sự bảo vệ này chỉ có thể phát huy tác dụng khi xảy ra va chạm trực diện hoặc từ phía sau xe buýt, trong khi trẻ có nguy cơ bị bắn sang 2 bên gây thương tích, thậm chí thiệt mạng, theo School Transport News.

Nhiều xe buýt trường học ngày nay được thiết kế dây an toàn cho hành khách. Ảnh: Cell Code.

Từ năm 2005, chính quyền bang California, Mỹ yêu cầu tất cả xe buýt trường học hoạt động ở đây phải thiết kế dây an toàn 3 điểm cho hành khách. Loại đai an toàn này được gắn vào ghế ở hai bên hông và có một dây bắt chéo vai. Tuy nhiên, không phải tất cả tiểu bang ở Mỹ đều có quy định này.

Theo Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ, một biện pháp quan trọng mà nhiều học khu bỏ qua là tổ chức các cuộc tập thoát hiểm và hướng dẫn an toàn cho tất cả học sinh đi xe buýt trường học, nhất là trong các chuyến đi ngoại khóa.

Theo Zing.vn